U kneževini Grimaldijevih koju je njihov predak 1297. zauzeo preobučen u skromnog franjevačkog monaha prosečna cena kvadratnog metra u 2021. prešla je “psihološku granicu” od 50.000 eura
Voz sa Železničke stanice u Nici po ceni od 4.1 eura u jednom pravcu za 26 minuta odvezao nas je u susednu državu – Monako.
Izlazimo sa stanice i spuštamo se ka Place du Casino, trga oivičenog Hotelom de Paris, Operom de Monte Carlo, Casinom Monte Carlo i Cafeom de Paris na čijoj terasi pijemo drugu najskuplju kafu na svetu, posle one u “Florijanu” na Trgu Svetog Marka U Venecije.
Monte Karlo je jedno od najbogatijih mesta u Evropi, važi za glavni grad Monaka iako ova država zvanično nema prestonicu.
Kneževina se, naime, sastoji od četiri kvarta, kada se ide sa Zapada na Istok to su: Fontvielle (najnoviji), Monaco-Ville (najstariji deo u kojem se nalazi i Prinčevska palata), La Condamine i Monte Carlo iz kojeg direktno ulazite ponovo u Francusku.
Opera de Monte Carlo otvorena je 25. januara 1879. performansom koji je izvela Sara Bernar obučena u ninfu. Hotel de Paris Monte Carlo otvorio je 1864. princ Šarl Treći. 2019. je otvoren ponovo nakon renovniranja koje je koštalo čak 280 miliona eura. Hotel je “glumio” u puno fimova, između ostalih u dva o Agentu 007 – “Goldey Eye” 1995. i “Never Say Never Again” 1983. Takođe, bio je omiljeno mesto za fotografisanje slavnog Helmuta Njutna.
Prošetali smo se do Monaco-Ville, najstarijeg dela grada gde prvo nailazimo na pano sa fotografijom sa venčanja Grejs Keli i princa Renijea od Monaka.
Kada smo u Madridu 2007. potpisali ugovor za licencno izdavanje magazina “Hello!”, domaćini iz magazina “Hola!” (koji je osnivač “Hello!”-a) rekli su mi kako je njihov magazin koji je pokrenut 1944. u Barseloni u jeku Drugog svetskog rata (u kojem Španija nije učestvovala) – svoj prvi veliki uspon doživeo 1956. kada su na naslovnoj strani imali eksluzivne fotografije venčanja Princa od Monaka i Grejs Keli. Tada, 2007. još je bila živa donja Mercedes Hunko Kalderon, supruga osnivača magazina “Hola!” i svedok istorije. Umrla je 2019. u svojoj 99 godini.
Naslednika dinastije Grimaldi, princa Alberta upoznao sam 2015. na proslavi 70. rođendana Aleksandra II Karađorđevića na Belom dvoru u Beogradu. Razmenili smo par rečenica, ispričao sam mu za detalj vezan za venčanje njegovih roditelja i uspon magazina “Hola!”, delovao je prirodno i veoma duhovito.
Katedrala Bezgrešnog začeća u Monaku, sagrađena je 1887. na mestu crkve sv. Nikole iz 13. veka. U Katedrali su se venčali Grejs Keli i prince Renije od Monaka a u njoj su oboje i sahranjeni (ona 1982. on 2005). Zanimljivo je da uz slike sakralne umetnosti uz oltare stoje i table stripova sa epizodama iz istorije kneževine, odličan potez da se religija i istorija kneževine približe mlađim generacijama.
Filip Kulisev, slovački fotograf izložio je svoje radove iz ciklusa “Polarna planeta” na ogradi Parka princeze Grejs na putu koji vodi ka Okenografskom institutu u Monaku. U pitanju su fantastične fotografije prirode i živog sveta sa Arktika, Antarktika, Grendlanda, Islanda i ostrva u blizini Južnog i Severnog pola… Detaljnije o njegovom radu možete da vidite na sajtu: www.amazing-planet.com
Stižemo do Okenaografskog instituta smeštenog na steni sa koje bukvalno “visi” nad morem, jedna od od najspektakularnijih muzejskih zgrada na svetu. Otvoren je 1903. pod pokroviteljstvom princa Alberta I. Do 1988. direktor muzeja je bio slavni Žak Kusto. Neobarokna zgrada visoka je 84 metra i u nju je ugrađeno 100.000 tona kamena.
Između Kneževske palate i Okeanografskog muzeja nalazi se 11.200 m2 Parka Svetog Martina sa sjajnim pogledom na malu luku Fontvil i veilikim brojem skulptura, između ostalih princeze Grejs i princa Alberta I.
Dok čekamo taksi za Železničku stanicu koji smo pozvali pritiskom na dugme na trgu ispred Prinčevske palate, gledamo smenu straže. 1997. kneževina je proslavila 700 godina vladavine porodice Grimaldi čiji je prvi predstavnik, Frančesko Grimaldi poznatiji i kao “Malizia” zauzeo tvrđavu Monako preobučen u franjevačkog monaha.
20. vek u kneževini nije bio ništa manje uzbudljiv. Poseo je Monageškom revolucijom 1910. nakon koje je Princ Albert Prvi 1911. bio primoran da se odrekne apsolutne vlasti i proglasi Ustav Monaka koji je tokom Prvog svetskog rata brže-bolje suspendovao. 1943. Italijanska armija je okupirala Monako i uspostavila fašističku upravui. U septembru iste godine nakon pada Musolinija trupe Vermahta ulaze u Monako i započinju progon i hapšenje tamošnjih Jevreja od kojih su mnogi bili na visokim položajima u institucijama kulture kneževine.
Princ Renije koji je vladao do svoje smrti 2005. nasledio je oca princa Luja Drugog 1949. Pomenuto venčanje sa slavnom američkom glumicom Grejs Keli bacilo je malu kneževnu na naslovne strane svih svetskih časopisa i novina. Ako ste gledali film “Grejs od Monaka” sa Nikol Kidmen iz 2014, upoznati ste sa epizodom iz 1963. kada je francuski predsednik Šarl de Gol sproveo blokadu Monaka, ljut zbog toga što je ova država postala “poreski raj” za brojne bogate Francuze što je Četvrtu Republiku lišila velikih prihoda. “Ofanziva šarma” Grejs Keli koja je “uzela stvar u svoje ruke” okrenula je svetsku javnost protiv De Gola i spasila nezavisnost kneževine. Pogibija Grejs Keli 1982. započela je seriju nesrećnih dešavanja u životima i brakovima članova njene dece. Poslednja u nizu neprijatnih epizoda vezana je za princezu Šarlin, suprugu princa Alberta i stanje njenog mentalnog zdravlja.
Nedavno je, naime, obelodanjeno da je 44-godišnja supruga Alberta od Monaka i mama blizanaca Žaka i Gabrijele, princeza Šarlin ponovo u Monaku i nastaviće sa “svojim obavezama u kneževini sa suprugom i decom”. Njen povratak usledio je veoma brzo nakon informacije da ona ne želi da se ikada više vratio u Monako. Navodno, ona je samo želela miran život sa svojom decom, daleko od palate.Šarlin od Monaka je od novembra boravila u jednoj švajcarskoj klinici. Pre toga nekadašnja olimpijka i supruga princa Alberta boravila je deset meseci u Južnoafričkoj Republici zbog, kako je tvrdila Palata, infekcije grla, uha i nosa, dok su je suprug i deca povremeno obilazili. Iako se navodilo da njeno stanje nije teško, izvori bliski Šarlin rekli su da je jedva izvukla živu glavu.
Nesrećan život članova vladarske porodice Monaka u direktnoj je nesrazmeri sa sjajem i blještavilom kockarnica i hotela bogate kneževine i najskupljom cenom kvadratnog metra na svetu. Naime, kako piše “Monaco Tribune”, prošle godine probijena je “magična granica” od 50.000 eura za prosečnu cenu kvadratnog metra stana. Cena kvadrata u 2021. je skočila za 9% u odnosu na 2020. i čak 75% u poređenju sa 2011. Stanovi na posebno dobrim lokacijama prodaju se i do 115.000 eura po kvadratu.
Kažu da je među ruskim oligarsima pre rata u Ukrajini bila stvar prestiža čak i “društvene igre” ko će svojoj ljubavnici kupiti veći i bolji stan u Grimaldijevoj kneževini.
“Za ono srce, za onaj élan vital, za onu kulturu, za onu mladost, dragi moj, jedna trokatnica? A što je to jedna trokatnica za sve ono?“, rekao bi stari Glembaj.
Rođen 27.7.1968. u Baču (Vojvodina, Srbija). Srednju školu završio u Bačkoj Palanci, Pravni fakultet studirao u Novom Sadu. Od 1990. radi kao novinar – u početku kao novosadski dopisnik beogradskih “Večernjih novosti”; zagrebačke “Arene”, sarajevskih “Naših dana”. Sarađuje i u magazinima “Vreme” i “Stav”.
1992. sa grupom studenata obnavlja izlaženje studentskog mesečnika “Index”. Posle dva broja sledi smena celokupne redakcije i pokretanje magazina “Nezavisi Index” koji će kasnije 1993. promeniti ime u “Svet” iz kojeg je nastala izdavačka kuća Color Press Grupa.
Danas na čelu Color Press Grupe najvećeg izdavača magazina u regionu sa kompanijama u svih 6 republika – 110 magazina, 25 internet portala i preko 80 konferencija i festivala godišnje.
U porfoliju kompanije pored domaćih (poput magazina “Lepota i zdravlje”, “Svet”, “Pošalji recept”, “Lekovito bilje” itd) nalaze se i brojni licencni brendovi: “The Economist”, “Hello!”, “Gloria”, “Story”, “Star”, “Lisa Moj stan”, “Hausbau”, “Brava Casa”, “Bravo”, “Alan Ford”, “Grazia”, “La Cucina Italiana”, “Auto Bild” i brojni drugi.
